• Artificiële intelligentie presteert in een virtueel leiderschapsspel op veel punten beter dan echte CEO’s, blijkt uit een experiment van de University of Cambridge.
  • AI-modellen boeken meer succes met het laten groeien van een automerk, totdat er een onverwachte gebeurtenis zoals een pandemie plaatsvindt.
  • Waar mensen kunnen improviseren en creatief denken, weten AI-modellen niet goed wat ze moeten doen in crisissituaties.
  • Lees ook: de CEO van Klarna wil helft van het personeel kwijt en vervangen door AI

Kunnen we CEO’s van grote bedrijven massaal ontslaan en vervangen door computers die beslissingen nemen op basis van artificiële intelligentie (AI)? Toch niet, zo blijkt uit een nieuw experiment van de University of Cambridge.

Uit de resultaten van een virtueel leiderschapsspel blijkt dat AI-modellen op veel vlakken beter presteren dan mensen in de rol van CEO, maar op één onderdeel gaat AI hard onderuit. Daarbij gaat het over zeldzame crisissituaties, zoals een pandemie. Op dergelijke momenten moet de CEO improviseren en met creatieve oplossingen komen, iets dat een op data leunend AI-model niet kan. In het spel nam de AI-speler rare beslissingen en werd de ‘AI-CEO’ ontslagen door de virtuele raad van bestuur.

AI verslaat mens op veel vlakken in leiderschapssimulatie

De simulatie in kwestie was een game waarin 344 deelnemers de rol van CEO van een automerk op zich namen. De deelnemende personen kregen de taak om het marktaandeel van het bedrijf tussen februari en juli te vergroten, zonder ontslagen te worden door de raad van bestuur.

Van de honderden deelnemers bekleedde een deel hoge bestuursfuncties bij een Aziatische bank, al zaten er ook studenten bij. De AI-CEO was GPT-4o, het nieuwste large language model van OpenAI.

In de simulatie, ontwikkeld door een startup van de universiteit, moesten de deelnemers en de AI-CEO uiteenlopende beslissingen nemen die gebaseerd zijn op echte scenario's. Wat bleek? De AI-CEO nam vaak betere beslissingen dan mensen. Van winstgevendheid en productontwerp tot het beheren van de voorraad en het optimaliseren van de prijzen: het AI-model deed dit allemaal beter, zegt onderzoeker Hamza Mudassir tegen Business Insider.

..totdat er een pandemie uitbreekt

Maar die goede prestaties leidden niet tot een klinkende overwinning. De AI-CEO werd door de raad van bestuur ontslagen, omdat hij niet goed overweg kon met abrupte veranderingen en veranderingen die een nieuwe manier van denken vereisen.

Een voorbeeld van zo'n 'black swan'-evenement is een pandemie. Dat is een hele ingrijpende gebeurtenis en menselijke deelnemers wisten daar beter raad mee wisten dan de AI-CEO. Het businessmodel van de AI-CEO flopte door in het begin van de pandemie verkeerde keuzes te maken.

Onderzoeker Mudassir: "In dit geval had het AI-model onvoldoende informatie over de gewenste manier van reageren om ontslag te voorkomen."

CEO's hoeven volgens de onderzoekers vooralsnog niet te vrezen voor hun baan. Tegelijkertijd moeten ze het potentieel van AI niet onderschatten, waarschuwen de onderzoekers.

Het gebrek aan menselijke vooroordelen maakte de AI-CEO namelijk beter in het ontwerpen van een auto. Daar waren 250.000 combinaties voor, vertelt Mudassir. Het AI-model richtte zich op het creëren van de optimale waarde in verhouding tot van de wensen van de klant, terwijl de deelnemende mensen zich deels lieten afleiden door de vorm van de auto. De auto-ontwerpen van het AI-model leidden tot groter commercieel succes in de simulatiegame.

AI kan helpen om commerciële strategieën te testen

Mudassir ziet daarom een grote rol voor AI-modellen in de bedrijfsvoering als die gekoppeld kunnen worden aan real-time data. Met alle beschikbare informatie kan een AI-model bijvoorbeeld gebruikt worden om rollen van verschillende belanghebbenden te simuleren, stelt de onderzoeker.

Zo kun je als bedrijf beslissingen die je wilt nemen, virtueel peilen door AI-modellen de rol van concurrenten of toezichthouders te laten vervullen.

AI-modellen die strategieën testen, kunnen het werk van strategische consultants overnemen. Die worden doorgaans ingehuurd om hun aanbevelingen en verwachtingen te delen met een CEO. Consultants kunnen natuurlijk ook gebruik gaan maken van dergelijke door AI aangestuurde modellen om hun werk efficiënter en beter te doen.

LEES OOK: Dit is het typische profiel van CEO's en commissarissen in Nederland: meestal man, 58 jaar en roepnaam Peter